2024 yılının Eylül ayında, Orta ve Doğu Avrupa’yı etkisi altına alan şiddetli yağışlar, bölgedeki nehirlerin taşmasına ve yıkıcı sellere neden oldu. Özellikle Avusturya, Macaristan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nde yaşanan aşırı yağışlar, bölgede son otuz yılın en büyük sel felaketlerinden birini tetikledi. Avusturya’dan Romanya’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada en az 17 kişi hayatını kaybetti, binlerce insan evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Aşırı Yağışlar ve Taşkınlar
Düşük basınçlı Boris Fırtınası, bölgedeki nehirlerin taşmasına ve geniş alanların sular altında kalmasına yol açtı. En ciddi felaketlerin yaşandığı ülkeler arasında Polonya, Macaristan, Avusturya ve Çek Cumhuriyeti yer aldı. Özellikle Polonya’da hükümet acil durum ilan etti ve Başbakan Donald Tusk, en çok etkilenen bölgelere yardım için 260 milyon dolarlık bir acil fon sağlandığını duyurdu.
Çek Cumhuriyeti'nde elektrik ve sıcak su kesintileri yaşandı. Polonya sınırına yakın Ostrava kentinde 280.000'den fazla kişi sıcak sudan mahrum kaldı. Polonya'nın Nysa kasabasının belediye başkanı Kordian Kolbiarz, su seviyesinin birkaç metre yükselebileceği konusunda halkı uyararak acil tahliye çağrısında bulundu.
Felaketin Yaygın Etkileri
Romanya’da son günlerde yedi kişi sel nedeniyle hayatını kaybetti. Avusturya’da bir itfaiyeci sel sularına kapılarak yaşamını yitirirken, iki kişi de evlerinde mahsur kalarak can verdi. Çek Cumhuriyeti’nde üç kişi, Polonya’da ise dört kişi hayatını kaybetti. Avusturya’nın Aşağı Avusturya bölgesinde, yetkililer halen krizin devam ettiğini ve durumun kritik olduğunu bildirdi.
Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de Tuna Nehri’nin seviyesinin hızla yükselmesi sonucu yollar kapatıldı. Tuna Nehri, Slovakya'nın başkenti Bratislava'da Eski Şehir bölgesini sular altında bıraktı ve su seviyeleri 30 metreyi geçti. Bölgedeki nehirler boyunca toplamda 500 kilometreye yakın bir alanda sel uyarıları yapıldı.
İklim Değişikliğinin Rolü
Uzmanlar, bu tür aşırı hava olaylarının arkasındaki temel etkenin küresel ısınma olduğunu belirtiyor. Atmosferin ısınması, daha fazla nem tutmasına neden olarak şiddetli yağışların artmasına yol açıyor. Aynı zamanda ısınan okyanuslar daha fazla buharlaşma yaratarak fırtına sistemlerini besliyor. Küresel ortalama sıcaklıktaki her bir derece artış, atmosferin yaklaşık %7 daha fazla nem tutmasına olanak tanıyor, bu da daha yoğun yağışlar ve sel felaketleri anlamına geliyor.
2024'te yaşanan bu yıkıcı sel felaketi, 1997 yazında bölgede meydana gelen bir başka felaketi hatırlattı. O yıl, Polonya’da 10e Çevre Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, bazı bölgelerde durumun 1997’den d0’den fazla kişi hayatını kaybetmiş ve binlerce kişi evlerinden tahliye edilmişti. Polonya İklimaha kötü olduğu belirtildi.
Geleceğe Dair Tahminler
Hafta boyunca Orta Avrupa genelinde daha fazla yağış bekleniyor, bu da bölgede yeni sel risklerini beraberinde getiriyor. Macaristan, Almanya ve Çek Cumhuriyeti’nde nehirler boyunca su seviyeleri kritik seviyelere ulaşmış durumda. Uzmanlar, sel sularının çekilmesinin günler sürebileceğini belirtiyor. Fırtına Boris’in önümüzdeki günlerde İtalya’ya doğru ilerlemesi ve Emilia-Romagna bölgesinde şiddetli yağışlara yol açması bekleniyor.
Comments