.png)
İklim zirveleri dünyamızın geleceği için kritik kararların alındığı platformlar olsa da, Bakü'deki COP29 bu yıl büyük bir krizin eşiğinden döndü. Fosil yakıtların azaltılması ve yenilenebilir enerjiye geçişte uluslararası bir uzlaşma sağlanamaması, zirveyi etkisiz bırakma riski taşıyordu. Peki, bu tartışmalar neden bu kadar önemli?
Tarihi Anlaşma Tehlikede
Geçtiğimiz yıl üzerinde uzlaşılan fosil yakıtlardan uzaklaşma konusundaki tarihi anlaşma, Suudi Arabistan ve bazı gelişmekte olan ülkelerin muhalefetiyle çözüme ulaşamadan ertelendi. Zirvenin başkanı Muhtar Babayev’in müdahalesiyle müzakereler yeniden gündeme alındı. Babayev, "COP29 azaltma konusunda sessiz kalamaz ve kalmayacak" diyerek sürecin devam edeceğini belirtti. Ancak bu açıklama, zirve sonunda beklentilerin karşılanacağına dair umutları artırmaya yetmedi.
Suudi Arabistan’ın Etkisi
Suudi Arabistan, fosil yakıtlardan uzaklaşma taahhütlerini engellemekle suçlanıyor. New York Times'ın haberine göre, ülke yıl boyunca bu anlaşmaların altını oymak için çalıştı. Londra merkezli E3G’nin uzmanı Alden Meyer, Suudi Arabistan’ı "yıkım topu" olarak nitelendirirken, Cambridge Üniversitesi’nden Joanna Depledge ise ülkenin tutumunu "küstah ve açıkça karşıt" olarak tanımladı.
Gelişmekte Olan Ülkeler ve Fon Sorunu
Gelişmekte olan ülkeler için fosil yakıtlardan uzaklaşma sürecinde finansman hayati önem taşıyor. WWF’den Manuel Pulgar-Vidal, enerji geçiş finansmanının, bu ülkelerin emisyonlarını azaltma konusunda adım atmasını kolaylaştıracağını ifade etti. Ancak bu fonların nasıl sağlanacağı hâlâ belirsiz.
Uzlaşma Neden Zor?
Fosil yakıt üreticisi ülkeler, ekonomik çıkarlarını koruma adına enerji geçişine direnç gösterirken, gelişmiş ülkelerden daha fazla finansal destek talep eden gelişmekte olan ülkeler arasında denge kurmak zorlaşıyor. Ayrıca, yenilenebilir enerjiye geçişteki planların yetersizliği ve fosil yakıt lobilerinin etkisi, müzakerelerde çözümü zorlaştırıyor.
İkinci Bir Şans: COP29’un Önemi
Zirve sonrası açıklamalarda Pulgar-Vidal, "Tarafların ikinci bir şansa sahip olduğunu" vurgularken, bu COP’un daha güçlü bir emisyon azaltımı sinyali göndermesi gerektiğine dikkat çekti. Ancak bu, yalnızca güçlü siyasi irade ve yenilikçi çözümlerle mümkün olacak.
Geleceğe Bir Bakış
COP29’un sonuçları, sadece bir zirve kararından öte, küresel iklim adaletinin sağlanması için kritik bir dönüm noktası olabilir. İklim krizinin şiddetini artırdığı bir dönemde, dünya liderlerinin uzlaşı sağlayamaması, iklim mücadelesine zarar verebilir. Ancak bu kriz, çözüm için kararlılık gösteren aktörler sayesinde bir fırsata dönüşebilir.
Doğa, yarım önlemlerle yetinmeyecek; radikal bir değişim gerekiyor. Rüzgarın yönünü değiştirme zamanı geldi.
Comments