EE Sözlük: Tehlikeli Atık Nedir?

Tehlikeli atıklar, insan sağlığına ve çevreye zarar verme potansiyeli taşıyan maddeleri içeren atıklardır. Bu atıklar, fiziksel, kimyasal veya biyolojik özelliklerinden dolayı doğru şekilde yönetilmedikleri takdirde zehirlenmelere, hastalıklara, çevre kirliliğine ve ekosistemde bozulmalara yol açabilir. Genellikle sanayi, tarım, sağlık kuruluşları ve evsel faaliyetler sonucunda ortaya çıkarlar.

Tehlikeli bir atığın temel özellikleri şunlardır:

• Parlama Özelliği (Yanıcı Atıklar): Düşük sıcaklıklarda kolayca alev alabilen ve yanabilen maddeler içerirler. Petrol ürünleri, bazı boyalar ve çözücüler buna örnektir.

• Aşındırıcılık (Korozif Atıklar): Metal veya canlı dokularla temas ettiğinde ciddi hasara yol açabilen maddelerdir. Asitler ve bazlar bu gruba girer.

• Reaktif Özellik (Reaktif Atıklar): Kararsız yapıda olup, su, hava veya diğer maddelerle temas ettiğinde patlama, zehirli gaz çıkışı veya ısı oluşumu gibi tehlikeli reaksiyonlar verebilen atıklardır. Siyaür, sülfür ve bazı peroksitler bu kategoriye dahildir.

• Toksik Özellik (Zehirli Atıklar): Yutulduğunda, solunduğunda veya ciltle temas ettiğinde canlılar için zehirli olan maddeler içerirler. Ağır metaller (kurşun, cıva), pestisitler ve bazı endüstriyel kimyasallar toksik atıklardır.

• Enfeksiyöz Özellik: Hastalık yapıcı mikroorganizmaları içeren ve bulaşıcı hastalıklara neden olabilen atıklardır. Hastane atıkları ve laboratuvar numuneleri buna örnektir.

Neden Tehlikeli Atık Yönetimi Önemlidir?

Tehlikeli atıkların uygun şekilde toplanması, taşınması, depolanması ve bertaraf edilmesi büyük önem taşır. Yanlış yönetim, yeraltı sularının kirlenmesine, toprağın verimsizleşmesine, hava kalitesinin bozulmasına ve dolayısıyla insan sağlığı ve ekosistem üzerinde geri dönülemez zararlara neden olabilir. Bu nedenle ulusal ve uluslararası düzeyde katı kurallar ve yönetmelikler uygulanır.