Sokak Hayvanları İçin Tehlike Çanları: Bakanlık Genelgesi Tartışma Yarattı!

Sesli Makale

Türkiye'de sokak hayvanlarının durumu, uzun süredir tartışılan ve çözüme kavuşturulamayan bir sorun. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın geçtiğimiz günlerde 81 il valiliğine gönderdiği bir genelge, bu tartışmaları yeniden alevlendirdi.

Genelgede, sahipsiz sokak hayvanlarının toplanması gerektiği ve belediyelere "hayvan bakımevlerini kurmak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmek için" 2028'e kadar tanınan sürenin mevzuata aykırı olduğu iddia edildi.

Bu durum, hayvan hakları savunucuları ve hukukçular tarafından "aba altından sopa göstermek" ve "öldürme baskısı" olarak yorumlandı. Peki, bu genelge ne anlama geliyor ve sokak hayvanları için ne gibi riskler taşıyor?

Bakanlığın Genelgesi ve Hukuki Tartışmalar

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 10 Şubat'ta valiliklere gönderdiği yazıda, sahipsiz sokak hayvanlarının ivedilikle toplanması gerektiği belirtildi. Yazıda, belediyelere hayvan bakımevleri kurmaları ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmeleri için 2028 yılına kadar tanınan sürenin mevzuata aykırı olduğu iddia edildi. Ayrıca, sokak hayvanlarını toplamayan belediyelere hayvan başına 71 bin 965 TL idari para cezası uygulanması gerektiği aktarıldı.

İzmir Barosu Hayvan Hakları Merkezinden Avukat Kübra Oktay, genelgenin belediyelere yönelik bir "aba altından sopa gösterme" olduğunu ve hukuka aykırı olduğunu savundu. Oktay, mevcut yasanın sağlıklı olmadığını, bilimsel ve etik doğrularla hazırlanmadığını ve "politik" bir amaç taşıdığını belirtti. İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkezi Yürütme Kurulu Üyesi Avukat Barış Karlı ise, genelgeyle belediyeler üzerinde baskı kurulmaya çalışıldığını ifade etti.

"2028'e Kadar Süre" Çelişkisi ve "Öldürme Baskısı" İddiası

Genelgedeki en dikkat çekici noktalardan biri, belediyelere 2028 yılına kadar tanınan sürenin mevzuata aykırı olduğu iddiası. Avukat Kübra Oktay, bu sürenin bizzat kanunla verildiğini ve bakanlığın bu iddiayla belediyelere "hayvanları öldürün, küçük alanlara tıkın" mesajı verdiğini öne sürdü. Oktay, çoğu barınağın mevcut yasal kapasiteye uygun olmadığını ve bu durumun hayvanların yaşam koşullarını olumsuz etkilediğini vurguladı.

Avukat Barış Karlı da, Türkiye'deki belediyelerin büyük çoğunluğunda yeterli kapasitede bakımevi bulunmadığını belirterek, genelgenin "toplayıp öldürme döngüsü" yaratma riski taşıdığını söyledi. Karlı, "Sen ısrarla belediyelere topla diyorsan şunu diyorsun aslında: 'Sokakta köpeği al, yerim yok gerekçesiyle öldür, sonra yenisini getir, yenisini de öldür, böyle de toplayıp öldürme döngüsü kur.’ Aslında öldürme baskısı kuruluyor." şeklinde konuştu.

"Soykırım Yasası" İddiası ve Hayvan Hakları Savunucularının Tepkisi

Avukat Kübra Oktay, mevcut kanunu "tüm hayvanlar için bir soykırım yasası" olarak nitelendirdi ve "öldürmenin meşrulaştırıldığı" bir yasa olduğunu savundu. Hayvan hakları savunucuları, birçok belediyenin kısırlaştırma ve rehabilitasyon çalışmaları yapmak yerine, sokak hayvanlarını öldürmeyi tercih ettiğini iddia ediyor ve bu durumun Erzincan Belediyesi'nde yaşanan olaylarla daha da belirginleştiğini belirtiyorlar.

Sokak Hayvanları İçin Hukuki Süreç ve Belirsizlik

Avukatlar, mevcut yasa ve yönetmeliklerin Anayasa Mahkemesi ve idari yargıda incelenmekte olduğunu ve bu süreçte genelgeyle yapılan uygulamaların hukuka aykırı olabileceğini belirtiyorlar. Anayasa Mahkemesi'nin henüz bir "yürütmeyi durdurma" kararı vermemiş olması, hayvan hakları savunucuları tarafından eleştiriliyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın genelgesi, sokak hayvanları konusunda yeni bir tartışma ve endişe dalgası yarattı. Hukukçular ve hayvan hakları savunucuları, genelgenin yasalara aykırı olduğunu, belediyeler üzerinde baskı kurduğunu ve hayvanların yaşam hakkını tehdit ettiğini savunuyor.

Belediyelerin üzerindeki baskının artması ve yeterli bakımevi kapasitesinin olmaması, sokak hayvanları için "öldürme döngüsü" riskini artırıyor. Bu durum, Türkiye'de hayvan hakları konusunda acil ve kapsamlı çözümler üretilmesi gerektiğini bir kez daha gözler önüne seriyor.